“صعود به قله امری اختیاری است در حالی که فرود از آن اجباری است (اد ویستور)”
و برای مسیر های طولانی تر اغلب مستلزم استفاده از کارگاه ها یا ایستگاه های فرود است.بازرسی از مسیرهای کوهنوردی نشان می دهد که استفاده امن از این مسیر ها یک مهارت کوهنوردی ضروری است.
اما فرود (بازگشت به خانه) برای بسیاری از کوهنوردان کم تجربه غیر مطمئن و ناامن است وقتی که پای استفاده و اعتماد به تجهیزات کار گذاشته شده به میان می آید .این احتمالاً به این علت است که اصول اخلاق انگلیسی مانع استفاده از انها برای سالهای زیاد می شود. اما درحال حاظر آنها به طور فزاینده در حال رایج شدن هستند و شما نیاز دارید که نحوه استفاده از آنها را یاد بگیرید.
آنها به چه شکلی کار می کنند؟.
کارگاه فرود میتواند از ترکیب اجزاء مختلف ساخته شود . کارگاه فرود می تواند از هر چیزی ، از یک طناب گره خورده و دو عدد رول و زنجیر گرفته تا یک قطعه طناب گره خورده در اطراف یک درخت . تجهیزات استفاده شده ممکن است برای سنگنورد شناخته شده و آشنا باشند. برای مثال گیره و اسلینگ (تسمه دوخته شده یا گره زده شده) هستند که برخی از آنها مثل زنجیر های سنگین و سیم بکسل از صنعت وارد شده و حتی برخی از تجهیزات خانگی ایده گرفته شده اند. برای اینکه تصمیم بگیریم استفاده کدام یک از اینها امن هستند ، اصل کلی است.
اجزای فلزی
اجزای فلزی مانند میخ ، سیم بکسل ها ، زنجیر ها ، پیچ و مهره ها که به طور کلی یک انتخاب همیشگی برای کارگاه های دائمی است. چک کردن عدم وجود خوردگی و زنگ زدگی یکی از مواردی است که در چک کردن اجزاء مورد توجه قرار می گیرد. در چک کردن زنجیر ها و تسمه ها شما می توانید کل آیتم را ببینید از این رو بررسی سلامت زنجیر ها و تسمه ها نسبتاً آسان به نظر می رسد ، اما این بررسی برای میخ ها ، پیچ ها و مهره ها به این دلیل که قسمتی از آنها بعنوان رول بولت پنهان است ، سخت تر می باشد. اما اگر قسمت قابل مشاهده پوسیده یا خورده شده باشد باید بپذیریم قسمتی که نمیتوانید آنرا ببینید بسیار آسیب دیده تر است.
اجزای نساجی
.نوار ، طنابچه و طناب اغلب برای اتصال چندین نقطه اتکاء بعنوان کارگاه به یکدیگر استفاده می شود یا به دور چیزهای بزرگی مثل سنگ یکپارچه یا درختان پیچیده می شود. اگرچه این تجهیزات در مقابل اجزای فلزی دوام کمتری دارند اما به خصوص در کارگاه هایی که در شرایط اضطراری ایجاد شده اند استفاده از آنها تنها گزینه ممکن به حساب می آید در برخی موقعیت ها ارائه یک رهنمود دقیق در خصوص عمر مفید انواع مختلف طنابچه ها و تسمه ها غیر ممکن است اما همیشه با آنها با احتیاط رفتار کنید . مهمترین مکانیزم های تخریب عبارتند از : اصطکاک ، سایش و خراش ، اشعه ماوراء بنفش UV ، فرسایش در اثر هوازدگی ، تأثیر مواد شیمیائی
یک تصمیم گیری آگاهانه
شما هرگز در مورد سابقه یک کارگاه فرود اطلاعی ندارید. اما یک کوهنورد با تجربه باید در استفاده از یک رویکرد سیستماتیک برای قضاوت اینکه آیا آنها در استفاده از کارگاهها به شکل زیر راضی خواهد بود توانا باشد.
- آیا نقاط اتکا (اتصال) سالم و در یک سنگ خوب قرار گرفته است ؟ یک سیستم امتیاز دهی ۱۰ نمره ای ، با ۱۰ نکته بیشتر برای فرود آمدن کافی است. یک درخت بزرگ یا یک سنگ بزرگ میخکوب شده با زنجیر یا حلقه ممکن است ۱۰ امتیاز ارزش داشته باشد. (۱۰ امتیاز بگیرد) . یک میخ در یک سنگ کمی فرسوده میتواند ۶ امتیاز و یک شفت یا کیل در یک سنگ ترک خورده تنها ۳ امتیاز می گیرد ، برای بدست آوردن نمره نهائی کارگاه امتیاز همه تکیه گاه ها را با هم جمع کنید.
- آیا تمام گره ها به درستی زده شده است و آیا تکیه گاه ها به تساوی بارگیری شده اند . آیا همه تکیه گاه ها برای ایجاد نقطه مرکزی فرود به هم وصل خواهند شد؟ اتصال یک کارابین مایلون یا سایر اتصالات فلزی باعث افزایش طول عمر نوار یا طنابچه می شود . زیرا اصطکاک هنگام کشیدن طناب پس از فرود می تواند باعث صدمه جدی به طناب و تسمه شود.
- استحکام عمومی هر یک از طنابچه ها یا نوار ها را در نظر بگیرید و تخمین بزنید آیا دوبرابر شده است یا خیر؟
- شرایط فیزیکی هر نوار یا طنابچه را چک کنید . به دنبال بریدگی ، خراش و ذوب بگردید ، نشانه هائی از هوازدگی ، واکنش شیمیائی و فرسودگی را جست و جو کنید. آیا این نوار یا طنابچه رنگ پریدگی دارد یا رنگ شده است ؟ آنرا بچرخانید و پشت و رو کنید و یا بکشید تا از میزان خشکی و پژمردگی طناب اطلاع پیدا کنید.
- تعدادی نوار برای جایگزین کردن هر نوار یا طناب مشکوک همراه داشته باشید . چیزی که شما استفاده می کنید به موقعیت شما بستگی دارد ، اما طناب ۵ میلیمتری حد اقل ممکنی است که در نظر گرفته می شود. اگر طناب موجود را برمی دارید باید هنگامی که هر چیزی رار می برید کاملاً دقت کنید.
خودحمایت به کارگاه ……….
اگر شما درحال شروع یک فرود هستید یا منتظر فرارسیدن نوبت فرود خود در یک مسیر طولانی و چند طول طناب هستید ، شما نیاز خواهید داشت تا با خیال راحت خود را بدون استفاده از طناب به کارگاه وصل کنید. برای اینکار استفاده از تسمه اسلینگ بسیار معمول است. اما باید متوجه هرگونه سر خوردن یا افتادن باشید. حتی برخی لغزشها که ناچیز به نظر می رسد می تواند عواقب جدی در پی داشته باشد ، حوادث غم انگیز زمانی رخ داده است که کوهنورد بر روی طناب یا تسمه استاتیک خود سقوط کرده است . حتی اگر کارگاه ضد بمب باشد ممکن است با وارد شدن نیروی زیاد تفکیک اتصالات تسمه ها و یا بوجود آوردن هرگونه آسیب یا صدمه درهم بشکند . بنابراین پائین تر و محکم روی حمایت بمانید و محکم به نقطه مرکزی کارگاه متصل شوید و نه فقط به یک نقطه از کارگاه . از ایستادن در بالای حمایت خود داری کنید اگر فضا کم است دستگیره را رها کنید ، اگر اسلینگ برای متوقف کردن فرود به اندازه کافی است پس برای آویزان بودن هم به اندازه کافی مناسب خواهد بود.
کارگاه های مشکوک
گاهی اوقات جمع نمره کارگاه به ۱۰ نمی رسد و شما نگران خواهید بود. با فرض افزودن کنترل های سخت گیرانه که (خرج کردن پول برای زنده ماندن) اگر در یک فرود طولانی هستید برای کارگاه پشتیبان بگیرید.(یک کارگاه موقتی که نسبت به کارگاه اصلی شل تر باشد) ، ایده این است که کارگاه را با فرستادن سنگین ترین کوهنورد در بار اول آنرا تست کنید . اگر کارگاه این آزمایش را با موفقیت پشت سر گذاشت پس مابقی افراد تا آخرین فرد فرود بروند و پس از آن پشتیبان را حذف و با دقت فرود بیائید . اگرچه ترفند (آدم خسیس ) محبوب است ولی این روش خالی از خطر نیست . بیاد داشته باشید ابزار شما قابل جایگزین شدن هستند اما خودتان نه !
کارشناس پرسش و پاسخ ….
متخصص این موضوع استیو لانگ است . استیو مدیر ارشد MLTUK ، تهیه کننده DVD نجات خود است ، نویسنده Hillwalking توسط MLTUK و کتاب راهنمای کوهنوردی ، و نا آشنا به فرود نیست.
پرسش: بهترین گره برای وصل کردن دو طناب فرود چیست ؟
الف : بهترین گره ، گره ای است که راحت باز نشود . راه های زیادی برای گره زدن وجود دادر اما سخت است که یک گره مطمئن و ایمن با دو تکه طناب کوتان آویزان به آن ببندیم . به هر صورت ممکن است این گره موقع کشیدن در لبه های صخره یا شکافها گیر کند . یک راه خوب استفاده از گره سردست است که کمتر مستعد گیر کردن می باشد . فقط برای اطمینان بیشتر و برای مسائل غیر عادی حدود ۵۰ سانت از سر طناب را موقع گره زدن آزاد بگذارید.
پرسش : کمک . طناب من گیر افتاده است انتخاب های پیش رو چه هستند؟
بدشانسی ، با یک برنامه ریزی دقیق معمولاً میتوان از ان اجتناب کرد . به دنبال اجتناب از برخورد با مانع در مسیر های درختی و غیره ، طناب را با یک حرکت آرام بکشید اگ شما مجبورید طناب را به شدت پائین بیاورید مطمئن شوید که شما بصورت پایدار و محکم قرار گرفته اید در صورتی که طناب ناگهان رها و آزاد شود .اگر طناب روی هم انباشته شده است برای کم کردن اصطکاک حرکت کنید و از دیواره فاصله بگیرید . هر پیچ خوردگی را از هم باز کنید . طناب را بکشید و بعد رها و بعد یک پروسیک یا راپمن را بعنوان دستگیره برای کشیدن شدید تر امتحان کنید . اگر هیچ یک از اینها جواب نداد شما میتوانید آنرا رها کنید . اگر طناب موقع پائین آمدن گیر کرده و پروسیک در روی آن قراردادرد ، بیهوده تلاش نکنید . اگر طناب ناگهان رها شود ، عواقب آن مصیبت بار است . در این شرایط باید به سمت بالا بخزید تا بتوانید به اندازه کافی طناب بکشید تا از سر آن به عنوان طناب راهنما استفاده کنید ، اگر نتوانستید به بالا بروید سر گیر کرده طناب را ببرید.
پرسش : آیا می توانم یک درخت فرود بروم ؟
بله ، اگر آن درخت بزرگ و ریشه های استوار دار داشته باشد . اما همیشه از تسمه استفاده کنید . فرودهای مکرر و بدون محافظت به پوست درخت خسارت وارد می کند . و در نهایت درخت را از بین خواهد برد.
پرشس : هر گونه راهنمایی دیگر برای فرودی امن تر؟
همه چیز را دوباره کنترل کنید قبل از اینکه به طور کامل به طناب اطمینان کنید. باقی مانده سنگهای سست را از بالای محل فرود پاکسازی کنید. به این ترتیب آنها بر روی شما سقوط نمی کنند . مراقب لبه های تیز باشید و از تحمیل و بارگزاری شوک (هنگام فرود) بر روی نقطه اتصال (کارگاه) خودداری کنید. در هر جا که عواقب آن جدی باشد از یک پروسیک به عنوان پشتیبان استفاده کنید.
