چگونه آتش روشن کنیم؟
یکی از مهارتهای اولیه که هر عضو تیم عملیات در شرایط اضطرار باید آنرا به خوبی فرا بگیرد طریقه صحیح و موثر آتش درست کردن است. خصوصا که این امر در فصول سرد سال که ممکن است به خاطر شرایط بد جوی،شب ماندنی های اجباری در طبیعت صورت گیرد یا اینکه به هر علتی(گرم شدن،غذاپختن،خشک کردن لباس و…)احتیاج به آتش داشته داشته باشیم ،حالتی کاملا حیاتی پیدا می کند.
کلیات
ما برای روشن کردن آتش به سه عامل اساسی احتیاج داریم
۱-آتش زنه:وسیله ای که میتواند اولین شعله یا جرقه را برای تولید آتش ایجاد کند،از قبیل:کبریت-فندک-ذره بین و…
۲-آتش گیر:موادی هستند که به سرعت مشتعل می شوند و میتوان هسته اولیه آتش رابا آنها تولید کرد،از قبیل:خارو خاشاک،برگهای خشک،کاغذ،نفت،الکل و …
۳-سوختها:موادی که اشتعال آنها هدف نهایی آتش روشن کردن است از قبیل: چوب ،فضولات خشک حیوانات، بته و ..
قسمت اول:آتش زنه ها
همانطور که پیشتر گفته شد؛آتش زنه ها وسایلی هستند که اولین شعله یا جرقه را برای تولید آتش ایجاد می کنند.که فندک و کبریت معمولی ترین نوع این وسایل هستند.
۱- فندکها:
اگر توجه کرده باشید انواع و اقسام فندک با مکانیزمهای مختلف در بازار موجود میباشد ولی انواعی که به کار بحث ما می آیند از این قرارند:
-بهترین نوع فندکی که می توان از آن در طبیعت و شرایط بد جوی استفاده کرد از نوعی هست که به فندک المنتی مشهور هست .این فندکها به خاطر خاصیت ضد باد بودنشان از کارایی بسیار خوبی در طبیعت برخوردارند و لی باید در اسفاده از آنها این نکته را همیشه به خاطر سپرد که:مصرف سوخت این فندکها بسیار بالاست و حتما بعد از چند بار استفاده باید شارژ مجدد شوند.
– فندکهای موسوم به که از سوخت مایع استفاده می کنندالبته به شرطی که از انواع مرغوب آنها استفاده شود.
استفاده از فندکهای معمولی گازی مخصوصا نوع موسوم به مگنتی به خاطرعدم کارایی در هوای بادی به هیچ وجه توصیه نمیشود.
۲- کبریت:
مشخصات یک کبریت خوب: دارای چوب بلند باشد، گوگرد سر آن زیاد باشد.
کبریت متداولترین نوع آتشزنه هست ولی حساسیت آن به رطوبت بزرگترین نقطه ضعف آن می باشد.پس همیشه یادمان باشد که حداقل یک بسته کبریت را در خشکترین جای ممکن قرار دهیم به طوری که مطمئن باشیم اگر وسایلمان ساعتها در زیر باران یا در معرض رطوبت قرار گیرد،کبریتها از خیسی در امانند اصولا نگه داری کبریت در لباس توصیه نمیشود چرا که حتی اگر رطوبت بیرون نتواند آن را خراب کند،رطوبت داخل خود لباس که ناشی از عمل تعرق است،ممکن است سبب خیسی آن گردد. حال ببینیم چگونه می توانیم یک کبریت ضد آب داشته باشیم:
برای ضد آب کردن کبریت دو روش را مورد بحث قرار می دهیم:
روش اول :ضد آب کردن تک تک چوب کبریت ها که با غوطه ور کردن آنها در پارافین مایع حاصل می شود.که البته خودم به این روش اعتقاد چندانی ندارم زیرا در این حالت کبریتها در هوای سرد به خوبی روشن نمیشوند و پارافین موجود در سر آنها سبب خرابی سمباده کبریت می شود. اگر از این روش استفاده می کنید برای رفع این عیب حتما یادتان باشد قبل از کبریت کشیدن حتما پارافین موجود در سر کبریت را جدا کنید و سپس کبریت بکشید!
روش دوم :ساختن یک قوطی کبریت ضد باد
برای این کار به یک قوطی خالی فیلم ،یک شمع،مقداری پنبه و مقداری چسب برق احتیاج داریم. یک قوطی خالی فیلم تقریبا گنجایش یک بسته کبریت پر را دارد. در چیدن کبریتها در داخل قوطی به این روش عمل کنید:
-یک لایه نازک پنبه در ته قوطی قرار دهید؛این لایه پنبه ای مانند محافظی سر های گوگردی چوبها را در بر میگیرد و مانع سایش آتها به هم می شود.
-دو کاغذ سمباده کبریت را هم ببرید و در داخل قوطی قرار دهید.
-کبریتها را طوری بچینید که که سرهای گوگردی آنها در کف قوطی و بر روی پنبه قرار گیرد؛این نحوه چیدن به این خاطر است که در هنگام استفاده اگر با دست خیس مجبور به برداشتن کبریت بشویم رطوبت دست باعث خیسی سر گوگردی نشود.
-کبریتها را به طور متراکم کنار هم بچینید به طوری که جای بازی نداشته باشد،البته نه آنقدر که سبب شکستگی سر های گوگردیشان شود.
-اگر طول چوب کبریتها کمتر از طول قوطی بود روی آنها یک گلوله پنبه ای قرار دهید تا بعد از بستن درقوطی نتوانند از جای خود تکان بخورند و بر روی هم بلغزند.
-بعد از اینکه از کاملا بسته شدن در قوطی مطمئن شدید ور در قوطی را کاملا با پارافین مذاب آب بندی کنید برای اینکار میتوانید از یک شمع روشن استفاده کنید.
-خیلی سریع تا پارافین کاملا نبسته،با استفاده از چسب برق دور در قوطی را ۶-۵ دور محکم چسب بپیچید.
از مزایای این قوطی این است که حتی اگر داخل آب بیفتد بر روی آن شناور میماند و کبریتهای داخل آن از رطوبت مصون می باشند.
توجه:از این کبریت در مواقع کاملا اضطراری استفاده نمایید و در حالت عادی از دیگر کبریتهایی که باید حتما به همراه داشته باشید استفاده کنید.
نکته :در شرایطی که باد میوزد و کبریت روشن کردن مشکل است میتوان به جای یک کبریت از چند کبریت استفاده کرد به این ترتیب که کبریتها را طوری بگیرید که سر کبریت دوم مماس بر انتهای گوگرد کبریت اولی باشد (به شکل پله) و سپس کبریت بکشید.
قسمت دوم: آتش گیر ها
همانطوری که پیشتر ذکر شد آتش گیر ها موادی هستند که به آسانی آتش می گیرندو ما برای به وجود آوردن هسته اولیه آتش از آنها استفاده می کنیم،به عنوان مثال نفت ، الکل، برگ خشک درختان،خارو خاشاک،بته های کوچک،کاغذ ،پنبه، قرصهای الکل جامد و…از جمله این مواد هستند. اگر قرار به انتخاب در بین این مواد باشد؛من خودم نفت را به همه اینها ترجیح میدهم،اگر چه این انتخاب ممکن است غیر حرفه ای بنماید ولی مزایایی دارد که نمی توان به سادگی از آنها چشم پوشید،از جمله اینکه میتوان مطمئن بود که هر چوبی را هر قدر که خیس شده باشد (به شرط آرایش درست چوبها)میتوان روشن کرد،و این نکته در فصلهای خیس سال بسیار حائز اهمیت است. از نفت که بگذریم در مورد الکل باید بگویم که شعله آن قوت چندانی ندارد و در برابر باد نیز شعله آن مقاومت شعله نفت را ندارد،پس اگر قرار به بردن آتش گیر مایع باشد همان نفت خیلی کاراتر و بهتر است ،البته به شرطی که خوب آن را بسته بندی کنید به طوری که هیچ نشتی به داخل دیگر وسایل نداشته باشد. بعد از آتشگیر های مایع بقیه آنهایی که ذکر شد در یک رده قرار میگیرند و اولویت خاصی نسبت به هم ندارند.
توجه :در فصلهای خیس سال حتما آتشگیر به همراه خود داشته باشید،چند برگ روزنامه یا یک شیشه کوچک نفت یا چندتا قرص الکل جامد میتوانند در این شرایط خیلی به شما کمک کنند!
طرز تهیه فتیله پارافینی
برای درست کردن این فتیله احتیاج به نخ قرقره ،پنبه،پارافین مذاب(میتوانید شمع را بر روی حرارت خیلی ملایم ذوب کنید) و مقداری سیم نازک آهنی (سیمهایی که در گل سازی مصرف دارند) داریم. ابتدا یک گلوله نسبتا بزرگ پنبه را بر میداریم و آنرا به شکل یک نوار ۱۰ سانتی در می آوریم قطر این نوار باید به حدی باشد که وقتی آنرا فشرده می کنیم کمی از یک مداد معمولی ضخیم تر باشد(حدود ۷-۶ میلیمتر)سپس از سیم یک قطعه به طول ۲۰ سانتیمتر می بریم و آن را در طول نوار پنبه ای فرو میکنیم به طوری که از طرف مقابل حدود ۱ سانتیمتر بیرون بزند سپس با نخ قرقره به صورت کاملا فشرده دور نوار پنبه ای را می پیچیم در این هنگام فتیله شما باید به شکل فشفشه در آمده باشد! سپس فتیله را به مدت ۱۵ دقیقه در پارافین مذاب غوطه ور میکنیم و سپس آن را در معرض هوای آزاد قرار می دهیم تا پارافین جذب شده به خوبی ببندد. به این روش ۵-۴ عدد فتیله درست کنید وبه دور هر کداو ورق نازکی از کاغذ بپیچید تا به هم نچسبند،و انها را در جایی مصون از رطوبت و گرمای زیاد قرار دهید. از سیم آهنی میتوانید به عنوان دسته استفاده کنید یا اینکه اگر خواستید از فتیله به عنوان منبع روشنایی استفاده کنید براحتی می توانید آن را در هر شکاف یا خاکی فرو کنید.
قسمت سوم : سوختها
همانطور که گفته شد سوختها موادی هستند که اشتعال آنها هدف نهایی پروسه روشن کردن آتش است؛از عمده ترین این مواد می توان به چوب،فضولات خشک حیوانات،زغال و… اشاره کرد. لازم به ذکر است که چوب یا زغال هرچه سبکتر باشند تندسوزتر هستند و البته سریعتر هم آتش می گیرند.چوب درختان سوزنی برگ مثل سرو و کاج به علت داشتن صمغی که خوب می سوزد،خیلی سریع آتش می گیرند(البته به شرطی که خشک باشند). چوبهای تازه درخت به هیچ عنوان سوخت خوبی به شمار نمیایند و هنگام سوختن دود بسیار غلیظی در هوا منتشر می کنندکه به هیچ وجه مطلوب نیست،در صورت استفاده از این چوبها باید ابتدا آنها را در اطراف آتشقرار داد تا خشک شوند و سپس از آنها استفاده نمود. فضولات خشک حیوانات نیز سوخت بسیار مطلوبی به شمار می آیند و می توانید از آنها نیز به عنوان سوخت استفاده نمایید. نکته : در فصل زمستان از به همراه داشتن مقداری زغال سبک چوب (زغال لیمو یا نارنج برای کار ما مطلوب نیستند) هیچگاه ضرر نخواهید کرد،این زغال ها میتوانند به عنوان هسته اولیه به کار روند و حرارت ناشی از آنها میتواند چوبهای آبدیده زمستانی را به خوبی خشک کند! روشهای روشن کردن آتش روشهای زیادی بسته به نوع و اندازه چوبهای موجو دبرای آتش روشن کردن وجود دارد،من در اینجا دو روش بسیار ساده و کاربردی را توضیح میدهم:
روش اول: اگر در بین چوبهایی که جمع آوری کرده اید کنده(چوب قطور) هم هست از این روش استفاده کنید: کنده را بر روی سطح صافی قرار دهید به طوریکه امتداد طول کنده در جهت وزش باد باشد سپس یک طرف یا دو طرف(بسته به حجم آتش مورد نیاز)طول کنده را به طور کاملا فشرده از مواد آتش گیر مانند خاروخاشاک و.. پر کنید.سپس چوبهای نازکتر را به طور اریب به صورتی که با کنده زاویه ۹۰ درجه بسازند را روی کنده بچینید سپس مواد آتش گیر را روشن کنید وقتی خوب شعله ور شدند مقداری از همان مواد را هم روی چوبها بریزید تا چوبهای نازکتر خوب مشتعل شوند.این نوع آتش احتیاج زیادی به مراقبت ندارد فقط هر از چند گاهی به آن چوب اضافه کنید . روش دوم: اگر کنده در اختیار ندارید و چوبها همه نازکند از این روش استفاده کنید: چاله کوچکی در زمین درست کنید و آن را به طور فشرده مملو از مواد آتش گیر کنید سپس چوبها را به صورت شعاعهای دایره ای که مرکز آن وسط چاله است بچینید به طوری که سرهای آنها بر روی هم قرار گیرد و حالت طبقاتی پیدا کنند.مواد زیرین را روشن کنید و وقتی خوب مشتعل شدند باز هم از مواد اتش گیر بر روی چوبها بریزید تا چوبها خوب بگیرند،این آتش احتیاج به نگه داری دارد و باید با عوض کردن جای چوبها و اضافه کردن چوب از خاموش شدن آن جلو گیری کنید.
نکات تکمیلی:
۱-برای جلو گیری از هدر رفتن حرارت آتش می توانیم با ساختن یک دیواره سنگی یا چوبی به شکل نیم دایره بر دور آتش حرارت آن را به سمتی که می خواهیم(جهت مقابل دیواره) رفلکت کنیم.
۲-در فصل زمستان و هنگام برف هیچگاه در زیر درختی که برف بر روی آن نشسته است آتش روشن نکنید و اگر مجبور به این کار هستید قبل از آن برف درخت را بتکانید.
۳-هیچگاه مستقیما بر روی برف آتش درست نکنید،برای اینکار قبلا محلی را برای درست کردن آتش با استفاده از سنگ یا چوب بسازید. توجه: نکات بعدی در مورد تعهد ما نسبت به طبیعت و آتشی است که در آن برافروخته ایم:
۴-اگر در محیطی آتش روشن می کنید که مملو از چوب،خا رو خاشاک و مواد سوختنی است؛ابتدا مکانی را که میخواهید در آن آتش روشن کنید را به طور کامل از مواد سوختی پاک کنید و سپس با چیدن سنگ به دور آن یک دیوار کوتاه درست کنید تا آتش نتواند بر اثر وزش باد گسترش پیدا کند و باعث یک آتش سوزی نا خواسته شود.
۵-جز در مواقع واقعا اضطراری از شاخه های سبز و تازه درختان به عنوان سوخت استفاده نکنید.
۶-اگر برای روشن کردن آتش از بته استفاده می کنید؛حتی الامکان آنها را از ریشه در نیاورید بلکه با استفاده از یک وسیله تیز(کارد،داس…)قسمتی از آنها را که بیرون از خاک است ببرید.
خیلی مهم:
۷-به عنوان یک طبیعت دوست متعهد مسئولیت کامل آتشی را که برافروخته اید به عهده بگیرید و در هنگام ترک محل از خاموش بودن آن اطمینان کامل حاصل کنید.
روشهای روشن کردن آتش
آتش زنه برای درست کردن آتش بدون کبریت ابتدا باید مقداری آتش زنه بسیار خشک تهیه نمود و آنها را از باد و رطوبت محافظت کرد.
انواع آتش زنه:
پوست درختان، مانند درخت کاج که اگر چوب آن خیس هم باشد باز آتش میگیرد، قسمت داخل درختان پوسیده، الیاف لباس، طناب یا ریسمان نخی، برگ خشک درخت نخل، خاک اره خشک، تراشه های خشک پوست درختان، خاکه چوبی که معمولاً توسط حشرات در زیر تنه درختان مرده انباشته میشود، الیاف لانه پرندگان، قارچهای خودروی روی تنه درختان، الیاف پشم مانند درخت بید خشک. میتوان این آتش زنه ها را به بنزین، گازوئیل و یا الکل موجود در حشره کشها آغشته نمود. برای استفاده کردن از آنها، آتش زنه ها را در دستهای خود خرد کنید به شکل قطعات بسیار ریز درآورید تا سطوحی که توسط جرقه ها می بایست حرارت داده شوند تا آتش روشن شود، به حداقل برسد. برای حفظ این آتش زنه ها برای مصارف بعدی آنها را در محفظه های ضد آب نگهداری کنید.
آتش گیرانه: موادی هستند که برای ساختن آتش به آنها نیاز داریم. آتش گیرانه ها در مرحله بعدی آتش زنه ها قرار میگیرند و به هنگام درست کردن آتش در مواقع بسیار سخت از آنها استفاده میشود. به عنوان مثال مواقعی که فندک و یا کبریت دردسترس نیست.
انواع آتش گیرانه ها:
شاخه های باریک درختان، پوست درختان، چوبهای باریک از درختان خشک، برگهای نخل، برگهای سوزنی درختان کاج و علفهای خشک. (آنها را قبل از اینکه داخل آتش بیاندازید کاملاً قطعه قطعه کنید.) از معمول ترین آتش گیرانه های موجود در طبیعت چوبهای پوسیده هستند. این چوبهای پوسیده را حتی در آب و هوای مرطوب با ضربه زدن به قسمتهای خارجی تنه پوسیده درختان به وسیله چاقو، عصا، و یا حتی دستانتان تهیه کنید. از بنزین و کاغذ نیز میتوانیم به عنوان آتش گیرانه استفاده کنیم. حتی در هوای مرطوب نیز صمغ موجود در پستی بلندی های تنه درختان را میتوان آتش زد. پوست درخت نخل حاوی صمغی است که به راحتی آتش میگیرد. آتش گیرانه ها را به شکل مخروطی روی هم بگذارید تا جریان هوا به حداکثر برسد.
صمغ یا شیره درختان ماده ای چشبنده است که به روی تنه قدیمی درختان کاج و یا دراثر ایجاد برشهایی، روی تنه درختان نخل دیده میشود. این صمغها روی قسمتهای تحتانی درختان انباشته میشود. قدیمی ها و سرخ پوستها اعتقاد عجیب و محکمی به کاربرد این صمغها در ساختن آتش دارند. چند تراشه کوچک از این صمغ ها در مجاورت یک چوب کبریت روشن به سرعت آتش میگیرد. هر کجا این صمغها را یافتید مقداری از آن را برای مصارف بعدی خود ذخیره کنید. این صمغها را به روی تنه پوسیده درختان نیز میتوان یافت، رنگ آنها زرد است و بر روی تنه درختان مانند ورقه ای براق به نظر می آید. به دنبال تنه قدیمی درختانی باشید که زرد رنگ به نظر می آید. به دنبال تنه قدیمی درختانی باشید که زردرنگ به نظر می آید. اگرتنه درخت خاکستری باشد و پوسیده و قدیمی به نظر برسد بر روی آن نمیتوان صمغی یافت.
تکه چوب و هیزم های پرزدار یک شاخه از درختان سوزنی را ببرید و مطمئن باشید برگهای سوزنی آن محکم و ثابت بوده و از شاخه اصلی جدا نمیشوند. این شاخه ها را میتوان وارونه و به صورت مخروطی شکل به روی برشهایی از پوست درختان قرار داد. آنها را از زیر آتش بزنید، خواهید دید که در مدت چند دقیقه آتش خوبی فراهم خواهد شد. چوبهای قطور و سنگین تری نیز دردسترس داشته باشید تا درصورت نیاز به آتش اضافه کنید.
آتش گیرانه از پوست درخت نخان پوست انواع درخت نخان به ویژه نخان کاغذی مناسبترین گزینه برایآتش گیرانه است. این پوستها مملو از صمغ هایی است که به راحتی شعله ور شده و حتی در باد نیز به خوبی میسوزد.
آتش به وسیله مته و کمان
مته دستی ناواجواین روش به مراتب از روش دستی مته و کمان راحت تر است زیرا حیطه چرخش مته بین دو دست کم میباشد. از این روش در آب و هوای خشک که چوبهای بسیار خشک هستند استفاده میشود. نام چوبی که استفاده میشود یوکاست. از کود حیوانی خشک شده جلوی آفتاب نیز میتوان به عنوان آتش گیرانه استفاده کرد. سرخپوستان این مته ها را همواره در تیردان خود حمل میکردند. مته را به طرف پایین فشار دهید و به طور یکسان و به طول دستها، بین دو دست خود بچرخانید. دستها به طور معمول بر روی مته به طرف پایین سر میخورند. طول مته معمولاً ۶ سانتیمتر (۲ فوت) میباشد.
مته دستی اسکیمویی در این روش مته توسط یک تکه استخوان یا چوب که در دهان گذاشته شده محکم نگاه داشته میشود. اسکیموها معمولاً از ظروفی شبیه به ماهی تابه برای حفظ آتش استفاده میکنند.
کارکردن با مته و کمان به وسیله یک بند کفش و تسمه ای چرمی یک کمان بسازید. تکه چوبی که سر آن را به شکل فنجان برعکس ساخته اید روی چوب قرار دهید و با اندکی فشار و به وسیله کمان آن را روی صفحه اصلی بچرخانید. این حرکت دورانی به همراه فشار وارده بر روی صفحه اصلی سبب گرم شدن چوب شده و کم کم پودر سیاه و داغی تولید میشود که از طریق سوراخ تعبیه شده روی صفحه اصلی بر روی آتش گیرانه ها می ریزد. آتش گیرانه ها به تدریج شروع به دود کردن میکنند وقتی دودها زیاد شد، صفحه اصلی را بردارید و به آتش گیرانه ها بدمید. آتش روشن خواهد شد. اکنون قطعات کوچک چوب را به آرامی به آتش اضافه کنید.
سرچوب فنجانی شکل تکه ای چوب به ضخامت ۴/۱ اینچ لازم است. میتوانیم از یک تکه سنگ نیز استفاده کنیم.
چوب مته ۴/۳ اینچ قطر، ۱۲ الی ۱۵ اینچ طول. سرچوب را گرد کرده و ته آن را روغن بمالید و یا خیس کنید تا از اصطکاک، سائیدگی و تولید گره جلوگیری کنید. انتهای چوب را تمیز نگه دارید. به هنگام انجام این عمل مته را به صورت عمودی نگاه داشته و حرکت را به شکل دائمی و یکنواخت ادامه دهید. کار را به سرعت و با فشار کم آغاز کنید. با مشاهده دود به سرعت و فشار خود بیافزائید. صفحه اصلی و آتش زنه ها را روی تکه مسطحی از چوب قرار دهید، این عمل به شما کمک میکند پس از آتش گرفتن آتش زنه ها آنها را به محل دلخواهتان منتقل کنید.
مته و صفحه اصلی تکه ای از چوب درخت حنا را ببرید. به ترتیب اولویت چوب درختان زیر را انتخاب کنید: سرو، سیاه کاج و یا چوب پنبه.
مشکلات روشن کردن آتش با مته یا پمپ مشکل دلیل و راه حل آن آتش گیرانه ها را پودری تیره رنگ می پوشاند. این پودرها باید زدوده شوند. پودر قهوه ای روشن چوب زیر فشار مناسبی قرار ندارد و یا سرعت شما کافی نیست. پودر سیاه رنگ فشار زیاد است پس این پودر قبل از اینکه به آتش زنه ها برسد می سوزد. مته از داخل چوب زیرین خارج میشود. عمق سوراخ تعبیه شده بر روی صفحه کافی نیست و یا قطر آن کوچکتر از قطر مته است. تسمه روی مته می لغزد. تسمه گشاد است. فشار روی صفحه چوبی زیرین زیاد است. تسمه روی مته بالا و پایین میرود. تسمه باید در وسط مته قرار گرفته و کمان باید نسبت به مته عمود باشد. از خود چوب زیرین دود بلند میشود. فشار زیاد است. سختی چوب زیرین نسبت به چوب مته کمتر است. از کمی روان کننده (گریس، آب روغن) استفاده کنید.
آتش به روش سایش
در این روش از دو تکه چوب استفاده میشود که یکی از آنها با حرکتی اره مانند بر روی دیگری کشیده میشود. از این روش معمولاً در جنگلها استفاده میکنیم. یک قطعه چوب نی را از وسط به دو نیم کنید و از آن به عنوان تخته آتش استفاده کنید. برای سایش نیز از تکه چوبی نرم استفاده نمایید. پرزهای قهوه ای رنگ روی تنه نخل و یا درخت نارگیل نیز مفید هستند.
آماده کردن نی: آتش زنه ها را در قسمت درونی نی بریزید، از بیرون و دقیقاً مقابل آنها شیاری ایجاد کنید و سایش را شروع کنید.
آتش به روش تسمه نواری
به ضخامت یک چهارم اینچ (۶/۰ سانتی متر) و به طول دو فوت از خیزران خشک و یک تکه چوب خشک تهیه کنید. یک طرف چوب را روی زمین قرار داده و طرف دیگر را به وسیله یک تکه سنگ یک متر از روی زمین بلند کنید. روی انتهای تکه چوب شیاری ایجاد نمایید. دهانه شیار را گشادتر کنید. مقداری آتش زنه در انتهای شیار قرار دهید ولی فضایی را برای حرکت تسمه در شیار پیش بینی کنید. چوب را به وسیله پا یا زانو بر روی زمین محکم کرده و عمل کشیدن تسمه به طرفین را آغاز کنید. آتش به روش مته پمپی (تلمبه ای) سرخپوستان از چرخ زواری در مته های خود استفاده میکردند. در مرکز این چرخ دوار سوراخی تعبیه شده بود که مته را از آن رد میکردند. یک تخته عرضی از جنس چوب سخت به وسیله ریسمان یا تسمه چرمی به مته متصل شده و آزادانه روی این مته حرکت میکرد. مته و صفحه اصلی از یک جنس بوده و سوراخها و ابعاد و نوع آتش زنه ها معمولاً مانند روش مته و کمان بودند با اولین چرخش چرخ دوار صفحه ارزی به طرف بالا حرکت کرده و مته شروع به کار میکند. سپس صفحه عرضی باید به سمت پایین فشار داده شود. این حرکت سبب میشود که صفحه عرضی دوباره برخلاف جهت و به سمت بالا حرکت کند. این حرکت تا تولید پودر سیاه، دود و آتش ادامه می یابد.
درست کردن آتش زیر باران
یک کنده درخت پیدا کنید، آن را به دو نیم کرده و با آن آتش درست کنید. در روزهای بارانی میتوان از زیر صخره های شیب دار، داخل کنده های پوسیده درختان سوخت خشک پیدا کرد. به دنبال درخت افتاده ای بگردید که به سمت جنوب روی زمین افتاده باشد زیرا پوست و چوب قسمت زیرین آن خشک خواهد بود. اگر جهت بارش باران ثابت است از یک پارچه کرباس روغنی اندود و یا پارچه ای ضد آب استفاده کنید تا جلوی بارش باران را بگیرید. فاصله این پارچه تا آتش باید مناسب باشد تا دراثر وزش باد شعله به آن سرایت نکند.
آتش به روش دریاهای جنوب
این روش را بومی های دریای جنوب استفاده میکردند. کوبه ای را در دست گرفته و مکرراً به برگهای پوسیده داخل سیلندر ضربه میزدند تا حرارت هوای داخل سیلندر تحت فشار زیاد بالا رفته و درنتیجه آتش زنه ها کم کم آتش بگیرند.
آتش به وسیله منیزیم
محفظه مورد نیاز این کار را میتوانید از فروشگاههای لوازم ورزشی تهیه کنید. این محفظه از جنس آلومینیوم است و حاوی منیزیم میباشد. تراشه های جدا شده از این محفظه توسط چاقو به وسیله ضربه زدن روی آتش زنه ای که در گوشه این محفظه تعبیه شده است شعله ور خواهد شد.
درست کردن آتش بدون کبریت
به وسیله شمع حفره ای بکنید. تعدادی ترکه نازک و خشک را به شکل مخروطی روی هم قرار داده و شمع را زیر آن روشن کنید. پس از روشن شدن آتش شمع را برداشته و برای مصارف بعدی نگهداری کنید.
هیتر
با قوطی حلبی قلوه سنگ هایی تهیه کنید ودر مجاورت آتش حرارت دهید، سپس آن را درون قوطی حلبی قرار دهید. از چند تا از این قوطی ها که گرمایی بدون دود و سالم و بسیار مطبوع دارند میتوانید برای گرم کردن چادرها استفاده کنید.
شیشه و خورشید
استفاده از یک لنز دوربین و یا یک عدسی محدب دوربین دو چشمی و یا عدسی تلسکوپ، ته بطری نوشیدنی های گازدار و یا ذره بین روی قطب نما برای متمرکز کردن اشعه های خورشید بهتر از همه آئینه های محدب است ولی کارگران با آن کمی مشکل است و به یک بازتابنده بزرگ نیاز دارد. از آئینه اصلاح صورت و یا آئینه اتومبیل نیز میتوان استفاده کرد.
باطری
باطری را از روی ماشین و یا قایق جدا کنید. دو رشته سیم را به قطبهای مثبت و منفی آن متصل کنید. دو رشته سیم را در نزدیکی توده های آتش گیرانه و به مدت یک ثانیه به هم متصل کنید. جرقه های ایجاد شده آتش گیرانه ها را مشتعل خواهند کرد. توجه: این عمل اگر تکرار شود باعث تخلیه باطری شده و به باطری آسیب میزند. اگر باطری از قایق یا اتومبیل شما جدا نشده ممکن است موتور آن آتش بگیرد. این عمل را میتوان با باطری چراغ اضطراری اتومبیل نیز انجام داد. از فندک اتومبیل نیز برای آتش زدن دستمال یا پارچه میتوان استفاده کرد.
یافتن سنگ چقماق یا کوارتز سنگ چقماق
به رنگ سیاه و بسیار سخت است. بر اثر فرسایش سوراخ سوراخ به نظر میرسد. درصورت یافتن سنگی با این مشخصات آن را به سنگ دیگر بکوبید، اگر چقماق باشد به سادگی شیشه می شکند و سطح داخلی آن سیاه و براق است سنگ چقماق را در بستر رودخانه‌ها و یا دامنه کوهها و یا صخره های لق و سست پیدا خواهید کرد. سنگ کوارتز: به رنگ سفید بوده و شبیه شیشه مات پنجره میباشد ولی رنگ آن بنا بر منطقه و مجاورت با مواد معدنی تغییر میکند. بستر رودخانه ها، مناطق صخره ای و خط الرأس ها معمولاً پوشیده از تکه های بزرگ کوارتز هستند. رگه هایی از کوارتز شیشه ای سفید را در مناطق کوهستانی میتوان پیدا کرد. سرخپوستان و اسکیموها قبل از ورود سفیدپوستان به آمریکا از سنگ آهن به جای آهن استفاده میکردند. سرخپوستان همواره سنگ چقماق یا سنگ آهن را درون کیسه ای بر کمر خود حمل میکردند. چاقوی فولادی یا آهنی در تماس با هر سنگ شیشه ای مانند کوارتز، چقماق، عقیق جرقه تولید میکند و باعث آتش گرفتن آتش گیرانه میشود.
فولاد و چخماق درصورت فقدان کبریت بهترین راه برای درست کردن آتش استفاده از فولاد و سنگ چقماق است. از چقماق و ته محفظه ضد آب استفاده کنید. آن را هرچه نزدیکتر به آتش گیرانه ها نگه دارید و با پشت تیغه چاقو و یا تکه ای فولاد به آن ضربه بزنید. این اعمال را به نحوی انجام دهید که جرقه ها درست به مرکز آتش گیرانه ها اصابت کند. وقتی تولید دود شروع شد آنها را باد بزنید یا به آنها بدمید تا آتش شعله ور شود. سپس قطعات کوچک را به آتش بیافزائید و درصورت لزوم شعله ها را به محل مورد نظر انتقال دهید.
پرمنگنات پتاسیم یک قاشق چایخوری از کریستالهای پرمنگنات پتاسیم را روی یک تکه کاغذ، یک برگ خشک و یا یک تکه پارچه بریزید و چند قطره ضد یخ از رادیاتور اتومبیل خود به آن اضافه کنید (مقدار زیاد مایع ضد یخ واکنش گرمایی را به تأخیر می اندازد) و آن را محکم مچاله کرده و به صورت گلوله درآورید (این عمل حرارت را حفظ میکند و آن را تا درجه احتراق کاغذ یعنی ۴۵۰ درجه فارنهایت (۲۳۲ درجه سانتی گراد) افزایش میدهد). واکنش گرمایی باعث ایجاد شعله در گلوله میشود و آتش شعله ور میگردد. اگر به هر دلیلی این واکنش موفقیت آمیز نبود، گلوله را در محیط قابل اشتعال قرار ندهید، زیرا ممکن است در هر زمانی دوباره واکنش صورت گرفته و آتش سوزی رخ میدهد. گلوله را باز کنید و اجزای آن را جداگانه در حفره ای قرار داده و روی آن آب بریزید.
آتش با اسلحه
از اسلحه ای با کالیبر بالا استفاده کنید. آتش گیرانه ای مناسب پیدا کنید. قسمت سربی گلوله را از پوکه جدا کنید. دوسوم باروت پوکه را روی پارچه خشکی بریزید. پارچه را درون لوله تفنگ قرار دهید. با اسلحه به سمت آسمان یا هدفی جامع در فاصله چند فوتی خود شلیک کنید، پارچه شعله ور تنها چند فوت آن طرف تر خواهد افتاد. پارچه را با چوبدستی که قبلاً آماده کرده اید برداشته و زیر آتش گیرانه های آماده قرار دهید. درصورت لزوم از دمیدن یا باد زدن نیز میتوانید استفاده کنید. هرگز از این روش درصورتی که گازهای قابل اشتعال در فضای اطراف وجود دارد استفاده نکنید
روشن کردن و مدیریت آتش
هنگام روشن کردن آتش، به دنبال خشکترین شاخه‌ها باشید. این شاخه‌ها ترجیحا شاخه‌های شکسته روی درختان هستند. شاخه‌های شکسته‌ای که روی زمین افتاده‌اند نیز می‌سوزند، ولی رطوبت بیشتری دارند و روشن کردن آتش با آنها سخت‌تر است. در هوای مرطوب یا وقتی باد می‌آید اطمینان حاصل کنید مقادیر زیادی شاخه نازک دارید؛ این شاخه‌ها سریعتر و راحت‌تر می‌سوزند و مرکز آتش شما را داغ میکنند.
همچنین به یاد داشته باشید که آتش دوست دارد به صورت عمودی بسوزد و بالا برود. آتش‌های تخت و کم‌ارتفاع زود خاموش می‌شوند، در حالی که آتش‌های بلند، شعله‌ور می‌شوند و بادوام هستند. پس هنگامی که آتش روشن می‌کنید، چوبها را به طور عمودی بچینید تا شعله‌ور شود.
ولی روشن کردن آتش، تنها شروع کار است. آتش ابزاری چندمنظوره است که میتوان آن را برای موقعیت‌های مختلف مورد استفاده قرار داد. اگر آتش را صحیح مدیریت کنید، میتوانید همیشه استفاده‌ای را که از آن انتظار دارید، ببرید و در صورت عدم نیاز به آن میتوانید آن را با شعله خیلی کم روشن نگه دارید به طوری که نیاز به حداقل مراقبت داشته باشد.
با دیدن رفتار شخصی که در این کار کاملا حرفه‌ای است ممکن است فکر کنید این کار خیلی آسانی است، ولی واقعیت این است که چند سال طول می‌کشد شخص به این درجه از مهارت برسد. به یاد داشته باشید که این کار نیاز به استعداد ذاتی هم دارد و هر چه این استعداد در فردی بیشتر باشد، زودتر میتواند خبره شود. این موضوع را هم به یاد داشته باشید که نوع آتش‌هایی که برای نور، گرما و پخت و پز درست می‌شوند، با هم تفاوت دارد.
اگر به یک فضای سبز یا پارک ملی بروید، ممکن است کنار رودخانه با صحنه‌هایی مثل آتش خاموش شده روی چمن و قوطی‌های فلزی زنگ زده که در اطراف ریخته شده‌اند، روبهرو شوید. با وجود این که زمین پس از این سوءاستفاده دوباره حیات خود را باز می‌یابد، ولی این کار نشان از بی‌احترامی به طبیعت دارد و باعث صدمه دیدن و خراب شدن آن میشود و افرادی که در آینده به آنجا خواهند آمد تا مدت‌ها نمی‌توانند آنچنان که باید و شاید از آن استفاده کنند.
هنگام روشن کردن آتش، ما مسوولیم کاری کنیم که اثری از آتش بر جای نگذاریم. پس همیشه جایی را برای روشن کردن آتش انتخاب کنید که به طبیعت صدمه‌ای نزند، زمین بدون پوشش گیاهی گزینه مناسبی است. همچنین باید حواستان به خطر ایجاد آتش‌سوزی نیز باشد؛ آتش باید همیشه در جایی که به شعاع ۴ متر باز و عاری از درخت و بوته است، روشن شود.
چیدن سنگ دور آتش شاید به نظر کاری کاملا طبیعی و درست بیاید، ولی تنها سودی که با این کار عاید شما میشود، سوختن و سیاه شدن سنگ‌هاست که اثرش تا سال‌ها از بین نخواهد رفت.
در برخی مناطق طبیعی و کنترل شده، تنها زمانی میتوانید آتش روشن کنید که خطر آتش‌سوزی وجود نداشته باشد. اگر روشن کردن آتش در منطقه‌ای که هستید، ممنوع است به نفع خودتان و همه است که این کار را نکنید. با وجود این که آتش بعضی مواقع باعث تسریع رشد گیاهان و درنتیجه رساندن سود به محیط طبیعی میشود، آتش‌سوزی جنگل خطری بسیار بزرگ و جدی است.
فرآیند شعله‌ور شدن آتش
آتش برای روشن شدن به ۳ عامل نیاز دارد: سوخت، اکسیژن و گرما. برای سوختن مناسب از هر کدام از این ۳ عامل باید به اندازه کافی وجود داشته باشد. برای روشن کردن آتش، معمولا چوب به صورت تصادفی روی هم چیده میشود، در حالی که فاصله بین چوبها باید به اندازه‌ای باشد که هوا (اکسیژن) بتواند از بین‌شان عبور کند؛ در ضمن این فاصله باید به اندازه‌ای کم باشد که گرما بتواند از یک تکه چوب به تکه دیگر سرایت کند.
اگر چوبها خیس یا خیلی بزرگ باشند، آتش دود میکند یا خاموش میشود. بسیاری از مبتدی‌ها هنگامی که آتش روشن میکنند یا آتش دود میکند یا فاصله کمی برای عبور جریان هوا دارد یا به دلیل فاصله زیاد چوبها از هم و عدم سرایت گرما خاموش میشود.
مواد لازم برای روشن کردن آتش
شاخه‌های خیلی ریز: پیش از هر چیز به شاخه‌های نازک نیاز داریم، شاخه‌های ریز ۳۰ سانتی با قطری به اندازه چوب کبریت. این شاخه‌ها باید با کبریت آتش بگیرند. از این چوبها باید حداقل به عرض ۲ کف دست جمع کنید.
شاخه‌های ریز: این شاخه‌ها ضخیم تر از چوب کبریت ولی نازکتر از مداد و خشک و شکننده هستند. از این چوبها به مقدار زیاد جمع کنید.
چوب معمولی: منظور چوب خشک و شکننده به قطر مداد است. این نوع چوب به روشن شدن و جان گرفتن آتش کمک خیلی زیادی میکند. از آنها به مقدار زیاد جمع کرده به قطعاتی به طول کف دست تقسیم‌شان کنید. این چوبها بهترین نوع چوب برای ایجاد آتش کنترل شده برای پخت و پز هستند.
سوخت کوچک: به چوبهایی می‌گویند که ضخیم‌تر از مداد هستند، تقریبا به ضخامت انگشت شستتان. این چوبها شروع‌کننده آتش به آن معنا که ما تصور میکنیم، هستند.
سوخت اصلی: چوبهایی ضخیم‌تر از انگشت شستتان که بتوانید روی زانو بشکنیدشان. برای اکثر آتش‌های موقت این بزرگترین سوختی است که به آن نیاز دارید. چوبهای بزرگ‌تر با اسم «سوخت بزرگ» شناخته و برای آتش‌های ثابت و آتش‌های مخصوص به کار برده می‌شوند.
روشن کردن آتش
۱ ـ مکان مناسبی برای روشن کردن آتش پیدا کنید؛ تمام چوبهای مورد نیاز را جمع کرده و با استفاده از سوخت کوچک سکویی به اندازه ۳۰ سانتیمتر درست کنید. این چوبها، چوبهای ریز را از رطوبت زمین حفظ کرده و قلب آتش را تشکیل می‌دهند.
۲ ـ یک دسته الیاف نازک چوبی روی سکو قرار دهید.
۳ ـ دو دسته چوب خیلی ریز بردارید و روی الیاف چوبی به شکل سقف شیروانی قرار دهید.
۴ ـ کبریت را روشن کنید و به الیاف بزنید. وقتی شعله زبانه کشید، چوبهای معمولی را روی شعله‌ها قرار دهید. وقتی اینها نیز شروع به سوختن کردند، چوبهای بزرگ‌تر را روی آتش بگذارید. این کار را ادامه دهید تا نوبت به سوخت اصلی برسد.
۵- از مکانهای بادگیر دور شوید. چون آتش زبانه کشیده و از کنترل خارج میگردد. درصورت نیاز از یک بادشکن و بازتابنده های غیر از جنس چوب و یا سنگ استفاده کنید. در این راستا میتوانید گودالی نیز حفر کنید. بازتاب حرارت آتش را در جهت مورد نظر متمرکز میکند.
۶- قبل از درست کردن آتش فضای پناهگاه را از مواد قابل اشتعال پاک نمایید. تمام برگهای پوسیده و مواد قابل اشتعالی را که روی زمین ریخته نزدیک محل روشن شدن آتش جمع کنید و برعکس مواد دافع و خاموش کننده آتش را از محل دور کنید.
۷- هرگز نزدیک به کنده های قدیمی و تنه های درختان آتش را روشن نکنید زیرا امکان آتش‌سوزی هست. قبل از ترک محل آتش را با استفاده از آب، خاک مرطوب و شن خاموش کنید و از خاموش شدن کامل آتش و حتی خاکستر آن مطمئن شوید.
۸- اگر زمین موردنظر برای درست کردن آتش خیس یا پوشیده از برف است با استفاده از شاخه های سبز و یا کنده های درختان یا سنگ ریزه سطح زمین را بپوشانید. هرگز از سنگهای بزرگ یا خیس استفاده نکنید، زیرا ممکن است که اثر حرات منفجر شوند.
روشن کردن آتش با استفاده از فندک، به دلیل نوع شعله آن ممکن است سخت باشد و باعث سوختن دستتان شود. در این صورت میتوانید از پوست درخت غان کمک بگیرید، البته اگر در دسترس باشد. پوست درخت غان به دلیل روغن‌هایی که دارد، خوب میسوزد. ولی هنگام سوختن به بالا برمی‌گردد و جمع میشود. برای جلوگیری از این حالت، پوست درخت را به صورت بادبزن تا بزنید و با فندک روشن کنید.
اقا خیلی وبسایتتون عالیه
سپاس از لطفتون
تو زمینه ای که فعالیت می‌کنید
جزو بهترین سایت ها هستید.