گردآوری: رضا اسماعیلی
“باداب سورت چشمهٔ پلکانی تراورتنی بینظیر در ایران و کمنظیر در جهان است که واقع در روستای ارست بخش چهاردانگهی شهرستان ساری میباشد. این چشمه توسط سازمان میراث فرهنگی در سال ۱۳۸۷ پس از کوه دماوند به عنوان دومین میراث طبیعی ایران در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد. ثبت جهانی این باداب نیز پس از پاموککالهی ترکیه، به عنوان دومین چشمهٔ آب شور جهان بوده است. سالها پیش روستایی به نام سورت در نزدیکی باداب وجود داشته که امروزه از میان رفته است.
چشمهها در بلندای ۱۸۴۱ متری از تراز دریا جای دارند، در ایران بینظیر هستند. اطراف چشمه پوشیده از درختچههای زرشک وحشی و ارتفاعات بالاتر پوشیده از جنگلهای سوزنی برگ است.
این باداب شامل چندین چشمه با آبهای کاملاً متفاوت از لحاظ رنگ، بو، مزه و حجم آب است. چشمهٔ پرآب دارای آب بسیار شور و استخری با قطر حدود ۱۵ متر و عمق زیاد است. چشمهٔ دوم که در بالادست و شمال غربی این چشمه قرار دارد، ترش مزه و دارای آبی به رنگ قرمز و نارنجی است، در اطراف چشمه کمی رسوب آهن نشستهاست. جریان آبهای رسوبی و معدنی این چشمهها طی سالها، در شیب پایین دست کوهستانی خود، صدها طبقه و دهها حوضچهٔ پلکانی بسیار زیبا به رنگهای نارنجی، زرد و قرمز در اندازههای مختلف پدید آوردهاست. این طبقات و حوضچهها در واقع جاذبهٔ اصلی و ویژگی منحصر به فرد چشمههای باداب سورت است. زیبایی این طبقات و محل ویژهٔ قرارگیری چشمه در دامنهٔ کوهستان و چشم اندازهای اطراف به ویژه در غروب تحسین برانگیز است.”
و اما…
هر وقت بحث حفاظت از محیط زیست پیش میاد همه فقط ادعا داریم و میگیم ما که اهل طبیعتیم و کوهنوردی و در واقع مردم عادی هستند که طبیعت را نابود میکنند , ولی همیشه اینطور نیست…
خیلی از مکانها هستند که توریستی نشدند و بیشتر طبیعت گردان هستند که به اونجا میرن و اگر مردم عادی هم به اونجا بروند با تورهای گردشگری سفر میکنن که انشاالله اکوتورلیدر آنها تذکرات لازم را خواهد داد و سختگیرانه از آنجا حفاظت خواهد کرد . ولی چند عامل هست که به این چشمه ها بیش از همیشه آسیب خواهد زد.
اول وجودمعدن در نزدیکی آن که خب طبعاً نه از دست ما کاری بر می یاد و نه از دست ….
بعدم وجود ماشینهای شاسی بلند که امروز در دسترس خیلی ار افراد قرار گرفته و بعضی از آنهاحتی حاضر نیستند چند قدم را پیاده طی کنند و حتماً باید با ماشین تا یک متری چشمه ها بالا بیایند .
و بعد از دیدن چشمه ها و مصرف تنقلات ….حالا فکر کنید زباله های تولید شده را چه تصمیمی باید برایش بگیریم اونهم وقتی سطل زباله ای در حتی چند کیلومتری تعبیه نشده (البته این سطل ها باید علاوه بر ظرفیت بالا به گونه ای طراحی شوند که باد نتواند زباله ها را پخش کند ) . بله قطعاً باید با خودمان حمل کنیم و به دست شهرداری بسپاریم تا به طرز کاملا صحیح بازیافت و یا…
بگذریم…
و اما آسیب زننده ترین عامل زمانی است که به لطف تکنولوژی دیجیتال همه به عکاسهای ماهری تبدیل میشند که باید حتما با کفشهای خود روی لبه های حساس حوضچه ها راه بروند و از نزدیک عکس بگیرند و یا بروند تو حلق چشمه ها وباستند تا ازشون عکس بگیرند.
حالا از همه اینها که بگذریم روی تابلویی که اونجا نصب شده نوشته که آب این چشمه ها خواص درمانی دارد و مجانی هم که هست پس حتما باید ازین خواص استفاده بشه و.
من به فرهنگ سازی معتقدم اما زمان کمتر از این حرفهاست , ظاهراً طرحی برای کشیدن حصار دور چشمه ها وجود داشته که به دلایل خاصی و گاهاً مضحکی با آن مخالفت شده است . طرح کشیدن مسیر های پیاده روی با چوب و محافظ و غیره را هم که در تصوراتم هم نمی گنجه ,ولی در هر صورت فعلا روی سخنم با شما طبیعت گردان عزیزه , خواهش میکنم خواهش میکنم مواظب این اثر باشید اگر زباله های دیگران را هم دیدید جمع کنید تا شاید این اثر برای برای فرزندانمون باقی بمونه…