نکات کاربردی برای مقابله با مار گزیدگی
درست همانطور که سفرها و کوهپیمایی های ما در اندازه ها و انواع متفاوت رقم میخورند، جانورانی که در این سفرها با آنها روبه رو خواهیم شد نیز گونه های متنوعی دارند. دیدن یک حشره روی لباسمان یا یک خوراکی ویا دیدن حیوان خاص در وهله ی اول از لحاظ زیبایی و طبیعت منطقه جالب و هیجان انگیز است و این ویژگی ها سفر را به یاد ماندنی تر میکند. با کمی مطالعه و کمی هم لمس طبیعت بعنوان خانه و مامن نخستین خودمان میتوانیم این تجربه ی زیبا را به خاطره ای خوش بدل کنیم و از امنیت کافی برخوردار شویم.
مارها یکی از شگفت انگیزترین موجوداتی هستند که ممکن است در حین پیاده روی با آنها مواجه شوید. صرف نظر از اینکه مارها موجب ترس و دلهره در بسیاری از افراد می شوند، و حتی صرف نظر از سطح مهارت و توانایی افراد در مواجهه با این موجودات، در حالت کلی این موجودات هرگز موجب آسیب شما نخواهند شد اگر به حریم آنها وارد نشوید و به آنها کاری نداشته باشید.
محیط بانان و افراد با تجربه همواره به این نکته اشاره دارند که با طمأنینه وارد حریم زندگی حیوانات شوید و در حالت عادی آنها با شما کاری نخواهند داشت، اما این توصیه ها برای بسیاری از استرس رویارویی با آن کم نمیکند و تنها احساس وجود ماری در اطراف میتواند به راحتی سفر را به برخی از افراد تلخ نماید و همواره دلهره داشته باشند. به همین خاطر نگاهی داریم به تشریح کارهایی که باید هنگام روبه رویی با مارها و هنگام دچار شدن به مارگزیدگی باید انجام داد تا سلامت و امنیت افراد گروه محفوظ بماند.
ویکی-هــاو (Wiki-How) در مورد مواجه با مارها ۸ نکته ی بسیار ساده و کاربردی را یادآور میشود که به شرح زیر است:
۱- مارها از شما بیشتر میترسند، تا شما از آنها!
۲- با آنها کاری نداشته باشید!
۳- اگر اتفاقی آنها را دیدید اول کاری نکنید، تا آرام به راهش ادامه داده و برود.
سعی نکنید آنها را بکشید!
۴- حواستان جمع باشد که هنگام پیاده روی، ماری را ناخواسته لگد نکنید.
۵- بدون اطلاع و اطمینان هرگز دست خود را در حفره یا زیر سنگی قرار ندهید.
۶- در روشنایی محل کمپ خود را تعیین نمایید و محیط را وارسی کنید.
۷- موقع پوشیدن کفش هایتان آنها را خوب بتکانید، شاید ماری در آن استراحت کرده و چنبره زده باشد.
با مار روبه رو شده اید، چکاری انجام میدهید؟
همانطور که پیشتر هم ذکر شد، بهترین و موثرترین روش اینست که به آنها کاری نداشته باشیم. بسیاری از مار گزیدگی ها در زمانی که افراد سعی دارند ماری را لمس کنند یا آنرا بکشند رخ میدهد. مارها میتوانند بسیار چابک تر و پرسرعت تر از آنچه فکر میکنید حرکت کنند. اگر اتفاقی به آنها نزدیک شدید و ناگهان آنها را دیدید، بلافاصله به آرامی دو قدم به عقب بردارید و تا حدودی از قلمرو آنها خارج شوید.
- هیچگاه یک مار را در چنین مکانی لمس نکنید.
- برای تامین سنگ های آتش کمپ، هر سنگی رابرندارید، به اطراف آن دقت کنید که اثری از لانه ی مار نباشد.
- در عبور از صخره ها هشیار باشید. اگر نشانه ای از وجود مار پیدا کردید یا آن را مشاهده کردید، بیتفاوت از آن نگذرید، یک علامت برای افراد بعدی قرار دهید تا به آن مکان نزدیک نشوند یا آگاه باشند.
- در مکان های صخره ای و مستعد زندگی مارها سعی کنید شلوار بپوشید و از پوتین به جای کفش استفاده کنید. طوریکه تا ابتدای ساق پاها که از چمن بیرون میماند، را با شلوار و استفاده از پوتین بپوشانید.
- استفاده از گترهای کوهنوردی در تمامی فصول می تواند راهکاری برای جلوگیری از مارگزیدگی باشد
اگـــــــــر دچار مار گزیدگی شدید:
- فورا با اورژانس ۱۱۵ یا سایر دپارتمان های فوریت های پزشکی مانند هلال احمر و… تماس بگیرید. اگر درمورد نوع ماری که گزیدگی توسط وی صورت گرفته است اطلاع ندارید، از آنها راهنمایی بخواهید و اطلاع دهید که مار را ندیده اید یا به خاطر نمی آورید.
- خونسردی خود را حفظ کنید. حرکت خود را به حداقل برسانید. البته ممکن است شما تنها باشید و در اینصورت چاره ای ندارید جز اینکه تا رسیدن به جاده یا پایین کوه خودتان حرکت کنید.زمان را از دست ندهید و اقدامات اولیه را انجام بدهید.
- سعی کنید رنگ و مشخصات مار مورد نظر را به خاطر بسپارید.
- سعی کنید خود را هرچه سریعتر از محل دور کنید تا توسط آن مار دوباره در معرض خطر قرار نگیرید.
- محل گزیدگی را پایین تر از سطح قلب قرار دهید. تا جریان خون کمی کمتر بشود.
- شایعات و داستان های محلی را فراموش کنید، به هیچ وجه سعی نکنید که زهر را با دهان از محل گزیدگی خارج نمایید.
- سعی کنید با یک خودکار یا ماژیک محل گزیدگی و التهاب را خط بکشید , و ساعت اتفاق را روی آن ذکر کنید. تا بعدا در بیمارستان زود محل زخم را پیدا کنند و به مداوای آن بپردازند.
- هرگز دور ناحیه ی گزیدگی را محکم نبندید. این کار به دو دلیل ضرر دارد. یکی اینکه عضو آسیب دیده در خون‌رسانی دچار مشکل میشود و و اصطلاحا گانگره میشود و میمیرد. دلیل دوم اینست که وقت باز کردن نوار پیچیده شده خون یکدفعه از آن به شدت جریان می یابد و این وضعیت را بدتر میکند.بهترین کار اینست که از یک وجب بالای زخم را با دستمالی به آرامی ببندید، بگونه ایکه انگشت خودتان بدون فشار بتواند زیر بانداژ بماند.
- برای کاهش درد یا التهاب به هیچ وجه چیزی ننوشید یا نخورید خصوصا از نوشیدن مشروبات الکلی آنگونه که افسانه های محلی و باورهای سنتی رایج میگویند، جدا بپرهیزید. این کار روند گردش خون را تشدید میکند . زمان کمتری برای درمان شما باقی میگذارد.
- به هیچ وجه برای تسکین درد از کمپرس های آب سرد یا یخ یا آب گرم استفاده نکنید.
- اگر به کسی رسیده اید و آن را بیهوش یافته اید و در صورت اطمینان از وجود نیش مار و اثر زخم آن( تاکید میکنم با آگاهی کامل از اینکه زمان طولانی تا بیمارستان در پیش دارید و احتمال مرگ برای آن مصدوم وجود دارد ) محل نیش مار را پیدا کرده و با یک وسیله ی برنده آن را افقی برش دهید و از اطراف به آن فشار بیاورید تا مقداری از زهر تخلیه شود.
بیشتر مارها به صورت عادی خطرجانی برای شما بهمراه ندارند و اثر نیش آنها مرگبار نیست. اما رعایت کردن نکات بالا به راحتی شما را در رسیدن به امنیت مناسب نسبت به نیش مارها، یاری میکند.
