توضیحی در مورد کرامپون:
یخشکن یا کرامپون در واقع یک کفی فلزی است که در زیر خآن تیغه های فلزی نوک تیزی تعبیه شده است و این تیغه ها در هنگام پیاده روی بر روی یخ و برف از سر خوردن فرد جلوگیری میکند
. مدلهای اولیه کرامپون که دارای ده تیغه بودند در سال ۱۹۳۰ جای خود را به کرامپونهایی با دو تیغه اضافی در جلو دادند که به کرامپونهای دوازده تیغهای معروف هستند. تیغههای جلوی کرامپون نیاز به کندن جای پا را حذف کردند و به فرد اجازه گام برداشتن بر روی سطح شیبدار برفی و یخی را میدهند. کرامپونهای حاضر که جهت فعالیتهای عمومی کوهنوردی طراحی شدهاند هم دوازده تیغه و هم مدلهای سبکتر ده تیغه هستند ولی همه آنها دارای تیغههای جلویی هستند.
گرچه کرامپون وسیله باارزشی در کوهنوردی است، ولی تا زمانی که کفش کوهنوردی رویه پلاستیکی وارد بازار نشده بود، چندان رایج نبود، چون از بند برای بستن کرامپون روی کفش (که چرمی بودند)استفاده میشد و امکان داشت که از جریان خون به پاها جلوگیری کند.
قسمت های مختلف کرامپون
۱- تسمه اتصال ۲- بخش عقب ۳- نوک های جلو
انتخاب بهترین کرامپون به دو عامل بستگی دارد
۱- به آن که شما چه استفاده ای میخواهید از آن بکنید.
۲- ساختمان کفش شما نیز در انتخاب یک کرامپون خوب اهمیت داردبرای کوهنوردی در کلاس و پایه معمولی که دارای یخ معمولی است و مسیر های برفی آن نیز دارای شیب زیاد نمیباشد بهتر است که از کرامپونهای متحرک, قابل تغییر و انعطافپذیر استفاده کنید. این نوع از کرامپونها برای زمینهای نه چندان سخت که بیشتر احتیاج به راه رفتن دارد تا صعود فنی مناسب میباشد.انواع کرامپون
از لحاظ روش اتصال کرامپون به کفش میتوان آنها را به سه دسته تقسیم کرد:
کرامپونهای بندی۱–
کرامپونهای نیمه اتوماتیک۲–
۳-کرامپونهای اتوماتیک
کرامپونهای بندی
دراین نوع از کرامپون که با هر نوع کفشی کار میکند به سادگی توسط بندهایی که به صورت شبکه بافته شده است زیر کفش بسته میشود و بندهای آن از روی کفش گره زده می شود. مزیت بسیار خوب این کرامپون این است که به راحتی با هر کفشی بسته میشود, ولی پوشیدن آن کمی وقتگیر است ..
کرامپونهای نیمه اتوماتیک
این کرامپونها به خاطر سهولت استفاده از آن خیلی سریع عمومیت پیدا کرد. این نوع کرامپون نیز با همه نوع کفش کار میکند.این کرامپون دارای تسمه هایی در قسمت جلوی کفش (پنجه) و یک اهرم پاشنه و حفاظ پاشنه در قسمت عقب کفشند. با این نوع کرامپون شما میتوانید یک جفت کفش همراه خود بر دارید و فقط هر جا لازم بود از کرامپون استفاده کنید. فقط لازم است بند و تسمه کرامپون را ببندید, اکنون شما قادر هستید که هر نوع یخ را به راحتی در نوردید. در مورد استفاده کرامپون با کفشهای دو پوش نیز اصلأ نگران نباشید چون این کرامپون محکم روی لایه خارجی کفش بسته می شود.
کرامپونهای اتوماتیک
این کرامپونها در قسمت عقب و جلو دارای حفاظ یا میله فلزی هستند ویک اهرم در قسمت پاشنه نیز دارند که شما میتوانید به وسیله آن کرامپون را فیکس کنید. برای این که این کرامپونها به خوبی و مطمئن بسته شوند لازم است که کفشها هم در قسمت عقب یعنی پاشنه و هم در قسمت جلو یعنی پنجه دارای شیار مخصوصی باشند.
این نوع کرامپونها به راحتی و سریع پوشیده میشوند و خیلی سریع از پا در میآیند و در ضمن به علت نداشتن تسمه مانعی در برابر گردش خون در پا ایجاد نمیکنند. نوع غیر متحرک و همچنین نیمه متحرک آن در بازار وجود دارد و شما میتوانید از نوع غیر متحرک و یا نیمه متحرک آن استفاده کنید.
نگهداری و ایمنی کرامپون ها
بعد از هر صعود کرامپون ها را تمیز و خشک کنید و برای استفاده مجدد مورد بازبینی قرار دهید. بندهای کهنه و از بین رفته و مهره ها و واشر و پیچ های خراب را تعویض کنید. تیغه های ان را وارسی کنید. انها باید تا حد معقولی تیز باشند ولی تیغه های بسیار تیز فقط در یخ نوردی فنی مورد احتیاج هستند. مانند نگهداری از کلنگ از یک سوهان دستی برای تیز کردن تیغه ها استفاده کنید. همچنین به سطح تراز تیغه ها توجه کنید. در برف نرم و چسبنده برف زیادی در زیر کرامپون جمع می شود. این توپ برفی می تواند باعث اختلال در کار نفوذ تیغه های کرامپون بشود و خطرناک می باشد. برای تقلیل این خطر می توانید از صفحه های ضد توپ پلاستیکی و یا لاستیکی و یا ورقه های وینیل که از طرف تولیدکنندگان کرامپون برای قرار دادن در زیر انها درست شده اند استفاده کرد.
نحوه تیز کردن نیش های کرامپون
در اثر استفاده زیاد از کرامپون ممکن است در اثر مرور زمان نوک شاخک های کرامپون کند شود. البته در کرامپونهای امروزی کمتر چنین مسئلهای پیش میآید. حتی اگر شما با کرامپونتان بر روی سنگ بالا و پایین بپرید نوک آن کند نمیشود. ولی اگر از کرامپونهای قدیمی استفاده می کنید باید به یاد داشته باشید که هیچگاه از سنگ فرز و یا هر دستگاه دیگری به جز سوهان برای تیز کردن کرامپون استفاده نکنید. چرا که آلیاژ کرامپون طوری است که در اثر استفاده از دستگاهی مانند فرز، پیوند مولکولی بین اتمهای کرامپون شکسته شده و در نتیجه کرامپون می شکند
حرکت و گام برداری با کرامپون
گام برداری با کرامپون (روش فرانسوی) برای بسیاری از فعالیتهای کوهستانی از راه پیمایی روی یخچال ها گرفته تا اسکی کوهستانی بسیار معمول می باشد. این تکنیک کلید کشف مکان هایی بکر با طبیعت زیبا می باشد.
ولی راه رفتن با کرامپون بر خلاف ظاهر ساده آن نیازمند توجه زیادی است زیرا لغزش، سر خوردن و از دست دادن تعادل می تواند منجر به سقوط جدی شود. استفاده از کرامپون چه روی برف سخت و چه بر روی یخ نیاز به آشنایی کامل با روش استفاده از آن دارد . همیشه پا را بازتر از زمانی نگه دارید که به طور عادی راه می روید.
هرچه شیب تند تر باشد بر روی قوزک پا فشار بیشتر خواهد بود . سعی کنید قدمهای کوچک برداشته و مرکز ثقل خود را دقیقا بین پاهایتان قرار دهید. حین پایین آمدن با طناب با شیب در یک راستا قرار بگیرد بطوری که لگن خاصره عمود بر پا قرار بگیرد. وقتی برف نرم بوده یا مثل پودر باشد، زیر کرامپون گلوله های برفی تشکیل می شود و موجب می شود که تیغه های آن از کار بیافتد . برای حل این مشکل همیشه زیر کرامپون از کف پوش های ضد برف استفاده کنید. تبر یخ نیز کمک بزرگی برای پیشروی به حساب می آید زیرا نه تنها هنگام صعود به عنوان تکیه گاه به کار برده می شود بلکه هنگام سر خوردن می توان با آن ترمز نمود .
روش های ترمز را تمرین کنید .انواع مختلف سقوط نیاز به واکنشهای کاملاً متفاوت دارد. بهتر است هنگام حرکت روی برف سخت یا یخ نوک تبر را به طرف پشت بگیرید. در صورتی که لیز خوردید نوک تبر به داخل برف یا یخ فرو برده تا شما را متوقف کند . روی برف صاف یا پودری قسمت بیلچه بهتر است جلو باشد تا سریعتر حالت ترمز را بدست آورید.